همراه با جمع و حفظ هویت در راهپیمایی۲۲ بهمن شرکت کنیم/ جنبش سبز با کسانی که عقاید ما را ندارند نیز دوست است

22 بهمن یک روز جامع و از ایام الله است. با روحیه جمع بودن اما ضمن حفظ هویت باید در اینگونه حرکت ها حضور داشته باشیم/اهانت به مردم و اهانت به آزادی اندیشه ارتباطی به اسلام ندارد/تحولات بعد از انتخابات ممکن است به ما کمک کند تا مجدداً بتوانیم بازتفسیری نو و زنده از قانون اساسی ارائه کنیم تفسیری که بتواند مشکلات کشور را حل کند/اعتقاد دارم ملت صلاح خود را می داند و عقل جمعی، عقل برتر موجود در صحنه است و انقلاب اسلامی برای همین رخ داد/متأسفانه منافع عده ای در دوقطبی کردن جامعه است/نیرویی که امروز به صحنه آمده تنها خواسته اش این است که به قانون و ارزش های اصلی انقلاب اسلامی برگردیم اما مورد تهمت قرار می گیرد/جنبش سبز با همه حتی با کسانی که عقاید ما را ندارند دوست است چون بخشی از ملت ما محسوب می شود/جنبش سبز ملت ایران مستقل، خردگرا و مسالمت آمیز است/ما با بسیج، سپاه و نیروی انتظامی مخالف نیستیم، بلکه با خشونت، زدن و کشتن مخالفیم/جستجو در احوال شخصی مردم و وارسی ایمیل ها و پیام های کوتاه با اعتقادات دینی واصول قانون اساسی منافات دارد/اجازه دهیم مردم تمام حرف ها را بشنوند و بهترین را انتخاب کنند. کلمه:مهندس میرحسین موسوی تأکید کرد: جنبش سبز ملت ایران مستقل است و به هیچ وجه اجازه دخالت بیگانگان را در امور خود نمی دهد.

به گزارش خبرنگار “کلمه” مهندس موسوی که در جمع دانشجویان سخن می گفت افزود: دلیل اینکه به جنبش سبز با چنین شدتی هجمه می شود این است که روی مراجع، روحانیت و متدینین اثر بگذارند اما به صراحت اعلام می دارم جنبش به هیچ وجه به خارج وابسته نیست.

موسوی تاکید کرد نیرویی که امروز به صحنه آمده و تنها خواسته‌اش این است که به قانون و به ارزش‌های اصلی انقلاب اسلامی برگردیم که یکی از آنها استقلال است، مورد تهمت قرار می‌گیرد که آیا به بیگانه وصل است یا تحت تأثیر آنها است یا نیست.

وی افزود: یادآور می شوم این هجمه ها نیز ما را در شعار دچار عدم تعادل نمی کند.

مهندس موسوی۲۲ بهمن ماه را یک روز جامع و از ایام الله خواند و گفت: باید با روحیه جمع بودن اما ضمن حفظ هویت در این گونه حرکت ها حضور داشته باشیم. مهندس موسوی جنبش سبز را جنبش جوانی نامید که جوانان در آن سهم بالایی دارند، اما تصریح کرد: جنبش جنبه احساسی ندارد و خردگرایی در این جنبش بسیار قوی است.

وی حفظ خردگرایی در کنار شور جوانان را سرمایه ای بزرگ برای کشور خواند و با اشاره به اینکه باید حرکت ناصحانه خود را حفظ کنیم، افزود: حرکت جنبش سبز مسالمت آمیز بوده و باز هم قویاً باید این مسئله ادامه یابد.

به گزارش کلمه، مشروح سخنان مهندس میر حسین موسوی، نخست وزیر محبوب امام خمینی(ره) به شرح زیر است:

دهه فجر را خدمت شما دانشجویان و جوانان عزیز تبریک می‌گویم. این دهه یادآور یک انقلاب بزرگ است. وقتی می‌گوییم انقلاب بزرگ فقط به قضاوت یک طیف، گستره و یا دسته در نظام خودمان مربوط نیست.این انقلاب یک پدیده شگفت‌آور در دوران خود بود که آ‌ثار بسیار عمیقی در سطح جهانی بر جای گذاشته است.

نکته‌ای که فوق‌العاده مهم است این‌که خود انقلاب نتیجه ۲۰ سال تلاش ملت است و این‌گونه نیست که فقط یک عده‌ای در یک سال یا در روندهای محدودی به صحنه آمدند و فداکاری کردند و این انقلاب پیروز شد. این انقلاب نتیجه تلاش‌های بی‌شمار و تجارب فراوان بود. از نظر اندیشه‌ای سابقه موضوع به بیش از چند دهه می‌رسد. منتها اتفاقاتی نزدیک پیروزی انقلاب در کشور افتاد که انقلاب را تسریع کرد و وسعت بخشید و آن را گسترش داد و ما شاهد یک انقلاب عظیم بودیم.

دلایل مختلفی هم برای پیروزی انقلاب در سال ۵۷ ذکر کرده‌اند، دلایل سیاسی، اقتصادی و مهم‌تر از آن رهبری درخشان حضرت امام (ره) که نقش بسیار اساسی در این رابطه داشته‌اند. اما هیچ‌یک از این دلایل نباید ما را از ریشه‌ها غافل کند. باید مجموعه عوامل را با هم دید.

تحلیل شعارهایی که مردم در دوران پیروزی انقلاب و بعد از پیروزی انقلاب سر می‌دادند برای ما مهم است، «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» یک شعار کلیدی در آن موقع بود که باید معنای آن تبیین شود و دلایل تاریخی که مردم به این شعارها رسیدند مورد توجه قرار گیرد. اما شعارهای دیگری وجود دارد که امروز در سایه قرار گرفته و آن شعارها نیز خود تکمیل‌کننده این شعار اصلی است.

شعاری انقلابی که در سایه قرار گرفت…

یکی از شعارهایی که در راهپیمایی‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی مطرح شد، چون در فاصله ۲۲ بهمن ۵۷ تا تقریباً یک سال بعد، هر چند روز یک بار راهپیمایی داشتیم. مخصوصاً در بهار سال ۵۸ این شعار سر داده شده که «در بهار آزادی، جای شهدا خالی»؛ این شعار را کسی به مردم یاد نمی‌داد، بلکه مردم خود لمس می‌کردند که عده‌ای برای آزادی ایستادند و جنگیدند چون یکی از اهداف اصلی انقلاب اسلامی نیل به آزادی بود و حسرت دوستان خود را می‌خوردند که آنها «بهار آزادی» را ندیدند و لذت و وسعت آن را لمس نکردند. ضمن اینکه آن موقع باب شد وقتی خانواده‌ای شهید می‌داد به او تبریک می‌گفتند. به یاد دارم، در بالای منزل خانواده شهدا پرچم می‌زدند. این مسائل از ابتدای دوران پیروزی انقلاب شروع شد و به دفاع مقدس هم رسید. ولی در عین حال این حسرت وجود داشت که عده‌ای از یاران، این دوران را ندیدند.

تدوین کنندگان قانون اساسی به چه می اندیشیدند؟

خود این شعار به نظر من اگر دقت کنیم و فراگیری آن را لمس کنیم هم در ایجاد و تفسیر قانون اساسی و هم در تفسیر شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی»، نقش بزرگی می‌تواند داشته باشد.

وقتی به قانون اساسی باز می‌گردیم، بسیار مهم است که فضایی که منجر به نوشتن این قانون شد را در نظر بگیریم. دقت در آن فضا منجر به این می‌شود که اگر شناخت دقیقی از مسئله نداریم، که این قانون اساسی چه معنایی دارد، بتوانیم وابستگی و پیوستگی اصول آن را درک کنیم.

به هر حال خود آن مقدمات و سوابق، اهمیت زیادی دارد. بویژه شعارها و فضای آن موقع بسیار مهم است. به همین دلیل  باید بگویم ما همیشه در معرض این موضوع هستیم که وقتی کتاب خدا را تحریف می‌کنند، طبیعی است که میثاق ملی بشری را هم با گذشت زمان و دور شدن از سرچشمه و سرمنشأ آن و بنا به دلایل گوناگون از جمله منافع فردی و باندی تحریف می‌کنند. اما برای اینکه به آن سرچشمه‌ها برسیم باید یک بازسازی از آن شرایط در دست داشته باشیم، در عین حال نگاه نو و امروزی خود را هم در این تفسیرها از یاد نبریم.

حقیقت این است که اگر ترکیب مجلس خبرگان قانون اساسی و سخنان اعضای این مجلس مورد بررسی قرار گیرد، دغدغه‌هایی را نشان می‌دهد که به نظر می‌رسد بخشی از آن دغدغه‌ها هنوز وجود دارد و آن دغدغه‌ها در مورد اصول مهمی که در مورد حقوق اساسی مردم، مسائل اقتصادی و … مطرح بوده و بحث‌های خیلی طولانی را به خود اختصاص داده بی‌دلیل نبوده. خود آن گفت و گوها به نظر من، حاصل یک گفت و گوی وسیع و طولانی تاریخی میان ملت‌ ما بوده است و این‌گونه نیست که تعداد محدودی از خبرگان بحث کردند و این قانون را نوشتند. این مسائل تحت تأثیر شرایط تاریخی، گفتمان‌های موجود در جامعه و گفت و گوی میان احزاب و گروه‌ها بوده است.

اینگونه بحث‌ها بعد از مشروطه نیز در جریان بود. شما اگر به اصول اقتصادی، حقوق مردم و عدم تجسس در امور خصوصی در قانون اساسی باز گردید، درواقع نتیجه عمری تجربیات تلخ در رژیم‌های سابق بوده که چنین کارهایی را انجام می‌دادند. لذا به خاطر این‌که برداشت درستی از قانون اساسی و انقلاب داشته باشیم، باید شرایط آن موقع کاملاً سنجیده شود.

به خاطر دشمنی یا منفعتشان حقایق انقلاب و قانون اساسی را تحریف می کنند

این موضوع به این خاطر است که در شرایط فعلی و وجود فضای خاص سیاسی چه بسا افراد و گروه‌هایی با توجه به مشکلاتی که آنها با انقلاب داشته و یا انقلاب با آنها، سعی کنند تحریفی را در این زمینه باعث شوند و ما می‌بینیم حقایقی گفته نمی‌شود و برعکس، یک نوع شک و تردیدهایی در مورد بنیان‌های انقلاب اسلامی صورت می‌گیرد. ولی فقط این مسئله نیست که چهره واقعی انقلاب اسلامی را تهدید می‌کند بلکه در این سو هم افرادی که صاحب مال، امکانات و منافعی هم شده‌اند باز هم تفسیر خاص براساس منافع خود از قانون اساسی را ارائه می‌دهند.

برای همین می‌بینیم که برخی اصول برجسته و برخی اصول کم‌رنگ می‌شود، در حالی که قانون اساسی یک مجموعه به هم پیوسته است و باطل شدن بخشی از آن می‌تواند به باطل شدن بخش‌های دیگری منجر شود و آ‌ن را بی‌اثر کند و پشتوانه مردمی از قانونی اساسی را حذف کند.

هیچ دلیلی ندارد که از اجرای برخی اصول قانون اساسی صرف نظر کنیم

باید دید چه کسانی از بستن روزنامه ها و محدود کردن رسانه ها سود می برند

به همین دلیل به نظر من، بسیار مهم است که این مسائل با هم دیده شود. باید دید که چه کسانی از بسته شدن روزنامه‌ها و رسانه‌ها سود می‌برند و یا سایر اصول قانون اساسی که باید به آن پرداخت. قانون اساسی وقتی به مسئله اقوام، زنان، حقوق مردم باز می‌گردد، فکر می‌کنم معدل نتایج و چالش‌هایی است که در دهه‌های قبل از انقلاب اسلامی در کشور ایجاد شده و به این دلیل، هیچ دلیلی ندارد که ما را قانع کند، که ما از بخشی از این اصول صرف‌نظر کنیم.

مثالی در این مورد مطرح می‌کنم. البته بحث‌های دیگری هم وجود دارد که لازم است مطرح شود و جا دارد در این روزها مسائلی که شاید کم‌اهمیت به نظر می‌رسد هم مطرح شود. یکی از بحث‌های اول انقلاب اسلامی، برقراری نظام شورایی بود.

همه می‌گفتند؛ باید از شورا استفاده شود. این مسئله منجر به این شد که فکر می‌کنم ۷ اصل در قانون اساسی در مورد شوراها وجود داشته باشد ولی متناسب با این ۷ اصل که بحث‌های مفصلی پشت آن هست، غیر از بحث‌های مجلس خبرگان؛ به یاد دارم در صحن مساجد، منابر، دانشگاه‌ها بحث بود، اما از این ۷ اصل به اندازه کافی استفاده نکرده‌ایم و ظرفیت عظیم آن را که می‌تواند بسیاری از مشکلات کشور را حل کند و سایه دیکتاتوری، استبداد، حاکمیت نظرهای شخصی و منافع گروهی را از نظام دور کند، هنوز استفاده نکرده‌ایم.

اول انقلاب بحث بود که کشور ما با توجه به تنوع اقوام و قومیت‌ها و فرهنگ‌ها نمی‌تواند به سمت یک حکومت فدرالی پیش برود ولی عدم تمرکز را در اصول مربوط به شوراها در نظر گرفته شد واقعاً چنین ظرفیتی در این اصول وجود دارد.

شاید زمانی به دلیل نپختگی و شرایط جنگ و سایر دلایل، اجرای آن به عقب افتاده سه بار در دهه اول انقلاب، اگر ذهنم درست یاری کند، ما طرح هایی را در مورد شوراها به مجلس دادیم. ولی متأسفانه به تدریج دامنه اختیارات کم شد و منجر به همین شوراهای شهر و روستا شد که البته شوراهای شهر هم باز غنیمت است و به نظر من یکی از قوانین خوب ما همین قانون شوراها است. ولی چرا به این اصول نمی‌پردازیم، محل سؤال است و فکر می‌کنم جای سؤال برای همه ما باید باشد. من نمی‌خواهم بگویم سوء‌نیتی وجود دارد، ولی یکی از بحران‌های رایج و مسائلی که در کشور پیش آمده به نوعی نتیجه این تفکر است که بسیاری از این اصول قانون اساسی که ظرفیت فراوانی دارند را به کنار گذاشته‌ایم.

آنچه بعد از انتخابات دهم ریاست جمهوری در کشور اتفاق افتاد و حرکت عظیمی را باعث گردید و اندیشه‌های تازه‌ای در آن زاده شد، از این نظر اهمیت دارد که ممکن است به ما کمک کند تا مجدداً بتوانیم «باز تفسیر نو» و زنده‌ای را از قانون اساسی ارائه کنیم. تفسیری که بتواند مشکلات کشور را حل کند.

فاصله بین  تغییرات اجتماعی و تغییرات حاکمیت؛ یکی از مهمترین مشکلات کشور

مسایل باید با گفت و گو و برهان و فضای آزاد حل شود نه با  تفنگ و مسایلی که  امروزدر خیابان ها رخ می دهد

شما در نظر داشته باشید که به هر حال جامعه ما به شدت تغییر کرده است و جامعه جهانی و محیطی ما هم تغییر کرده است و به تبع آن، به دلیل تغییرات فضای جهانی، دگرگونی‌هایی هم در کشور اتفاق افتاده است. فروپاشی شوروی را نباید دست کم گرفت، آثار آ‌ن در کشور ما بسیار عمیق است. به یاد داشته باشیم که در مشروطیت اتفاقاتی که در شمال رخ داد در اندیشه سیاسی داخل کشور آثار فوق‌العاده‌ای داشت و این آثار تا دورانی که بلوک شرق وجود داشت در کشور و سیاست‌های آن منعکس بود تا این‌که بلوک شرق فروریخت.

این رخدادادی است که در فضای بیرونی کشور اتفاق افتاده ولی فقط این موارد نیست. پیشرفت‌های اقتصادی، تکنولوژی و گسترش فضای مجازی، ماهواره‌ها، که عملاً آگاهی را در میان ملت‌ها گسترش می‌دهند و در حقیقت تمام این موارد به اضافه مسائلی که در کشور به دلیل تغییراتی که پیش آمده منجر به تغییرات عمیقی در میان ملت گردیده است.

یکی از مهمترین مشکلات کشور این است که بین این تغییرات و تغییرات حاکمیت فاصله افتاده است. یعنی به سرعتی که فرهنگ، اقتصاد و نگاه جامعه عوض شده است، به نظر من، حاکمیت این تغییر را نداشته است و این یک مشکل وسیع است. به همین دلیل، یک عقب‌افتادگی را حس می‌کنیم که به چالش بسیار عمیقی منتهی می‌شود. وگرنه، راه حل مسائلی که در خیابان‌ها اتفاق می‌افتد، با توپ و تفنگ و امثال آن حل نمی‌شود. بلکه، با صدا و سیما، سایر رسانه‌ها، فضای آزادی و فضای گفت و گو، برهان و عقل قابل حل است که این مسائل در قانون اساسی و دین ما ریشه دارد.

درحقیقت، رسانه‌ها مانند دادگاه‌هایی باید عمل کنند که هیأت منصفه آن ملت بزرگ ایران باشد.و ما به آن ملت اعتماد می ‌کنیم و من اعتقاد دارم ملت صلاح خود را می‌خواهد و عقل جمعی، عقل برتر موجود در صحنه است و انقلاب اسلامی برای همین رخ داده و قانون اساسی نیز برای حاکمیت مردم بر سرنوشت خود تدوین شد. این زمانی اتفاق می‌افتد که بحث و گفت و گویی در میان مردم به صورت آزاد صورت گیرد و حاکمیت به اصول و مبانی و قاعده بازی آن تن در دهد.

بنابراین باید نگاه خود را به تبع شرایط جهانی، تغییرات اعجاب‌انگیز در توسعه تکنولوژی عوض کنیم و از ارتباطات و رسانه‌ها نهایت استفاده را ببریم. اما می‌بینیم در این رابطه مشکلاتی داشته‌ایم و نتیجه می‌شود که حتی یک یا دو مناظره را هم برنمی‌تابند و احساس خطر می‌کنند. برنامه را قطع می‌کنند و درست برعکس آن عمل می‌کنند. اما اگر نگاه خود را عوض کنیم، خواهیم دید نه تنها آن دو مناظره، بلکه گسترش آن می‌تواند بسیار مهم باشد.

درست گاهی برعکس مسئله عمل می‌شود. اکنون در مجلس بحث این است که چقدر پیام‌ های کوتاه را ، یا خبرها را کنترل کنند که این بحث در جای خود خوب است ولی نوع نگاه اگر اصلاح نشود، نمی‌تواند منجر به اصلاح امور شود.

اجازه بدهیم که مردم تمام حرف ها بشنوند و بهترین آن را انتخاب کنند

آن نگاهی می‌تواند سرنوشت‌ساز باشد و کشور را به آرامش برساند که ریشه در دین ما داشته باشد و اجازه دهیم مردم تمام حرف‌ها را بشنوند و بهترین آن را انتخاب کنند و ما یقین داریم مردم درست انتخاب خواهند کرد.

ممکن است دو روزی از کلام قطعه قطعه شده و تحریف شده امام منفعت ببریم اما…

نکات دیگری هم وجود دارد که می‌تواند کمک کند که ما قانون اساسی را امروز بهتر ‌بینیم. متأسفانه گفته‌های بریده، بریده‌ای از حضرت امام(ره) در صدا و سیما و جاهای دیگر نقل می‌شود که مورد اعتراض نوه گرامی حضرت امام هم قرار گرفت. اما حقیقت این است که اگر ما نتوانیم فضای زنده، پر شور و پر از معنویت و نورانیت که در اول انقلاب وجود داشته و سخنان امام را تفسیر می‌کند، بشنویم، منجر به این می‌شود که ما یک چهره تاریک و چهره قطعه قطعه شده از انقلاب را امروز ارائه دهیم و این می‌تواند به این موضوع منجر شود که نه تنها مردم از انقلاب بلکه از اسلام هم جدا شوند. چون نظام ما به نام دین و اسلام است و مهمترین دغدغه بنیان‌گذاران جمهوری اسلامی، این بود که به اسلام لطمه نخورد.

البته ممکن است که دو روزی منفعتی را به دست آ‌وریم و حجتی را از کلام امام(ره) بگیریم و از آن علیه گروهی استفاده کنیم ولی وقتی که این کار را با لحاظ منافع خود می‌بینیم و به آن سرچشمه رجوع نمی‌کنیم این زیان را دارد که زبان کسانی که از اول با انقلاب بد بوده‌اند و هنوز هم بد هستند باز شود و تمام دستاوردهای انقلاب را زیر سؤال ببرند.

در حالی که، انقلاب اسلامی در حقیقت حاصل جمع همه حرکت‌هایی است که بعد از انقلاب مشروطه ایجاد شد. مانند انقلاب مشروطه، نهضت ملی شدن نفت، ۱۵ خرداد و سایر جریانات و تجربیاتی که ملت داشته است. بنابراین، باید این مسائل را در مجموع مورد توجه قرار داد. بنابراین براساس چنین رویکردی می‌توان ملت را در کنار انقلاب اسلامی نگه داشت. در غیر اینصورت استفاده ابزاری از دین و مقدسات می‌تواند دین را در معرض سؤال‌های جدی قرار دهد و خود این خطر بزرگی است.

از حساسیت ما مردم به شعار استقلال هم سوءاستفاده می کنند

مسئله بعدی این که اگر در شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» دقت کنیم، موضوع استقلال است. ملت ایران بعد از جنگ ایران و روسیه دائم در معرض تهاجم بیگانه بود. قطعات بزرگی هم از کشور جدا شده است و این مسئله تا زمان شاه هم ادامه داشت ولی عملاً تمام این موارد منجر به این شد که ملت ما نسبت به نفوذ بیگانه، حساس و حتی دچار هراس شوند که ریشه بسیاری از گفتمان‌های موجود در کشور به حساسیت مردم نسبت به نفوذ بیگانگان بود بویژه روس‌ها و انگلیس‌ها و بعد آمریکا و الی آخر، این مسائل در کشور وجود داشته و برای همین، در شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی»، موضوع استقلال اهمیت زیادی دارد.

نیرویی عظیم با شعار بازگشت به ارزش های انقلاب به صحنه آمده و حالا متهم  می شود

اکنون این حساسیت مردم و خود این شعار مورد سوء استفاده قرار می‌گیرد یعنی نیرویی که امروز به صحنه آمده و تنها خواسته‌اش این است که به قانون و به ارزش‌های اصلی انقلاب اسلامی برگردیم که یکی از آنها استقلال است، مورد تهمت قرار می‌گیرد که آیا به بیگانه وصل است یا تحت تأثیر آنها است یا نیست. من می‌خواهم بگویم که برای رهایی از سلطه بیگانه باید کشوری پیشرفته داشت و باید با نگاهی نو به جهان نگریست. با تغییراتی که در داخل و خارج اتفاق می‌افتد خود را با حفظ ارزش‌ها تغییر دهیم. آن موقع می‌توانیم استقلال واقعی خود را داشته باشیم. وقتی از این شعارها به صورت ابزاری استفاده می‌کنیم نتیجه آن تناقض‌هایی است که اکنون می‌بینیم. از یک سو نامه‌های مکرر برای نصیحت سران کشورهای مختلف می‌فرستیم و آنها را با عنوان «مدیریت جهانی» دعوت به اسلام می‌کنیم و سعی می‌کنیم با آنها ارتباط برقرار کنیم و از سوی دیگر، در ارتباط با جهان حتی نمی‌توانیم یک دوست نزدیک و صمیمی در منطقه و جهان داشته باشیم.

فرض کنیم امریکا به عنوان یک قدرت بزرگ در جهان، می‌خواهد سیاستی را در مورد ما اعمال کند، با اینکه این کشور قدرت بزرگی است و نیروی نظامی و اطلاعات وسیعی دارد و دستگاه‌های تبلیغاتی و پول زیاد دارد، به بودجه سالانه آمریکا نگاه کنید و آن را با بودجه کشور مقایسه کنید. با این مقایسه حجم اقتصاد آ‌ن کشور را درک می‌کنیم. این کشور باز خود را بی‌نیاز نمی‌بیند که نظر انگلیس، فرانسه، آلمان، چین و روسیه را جلب کند تا سیاستی را در مورد کشور ما اجرا کند. مثلاً در مورد تکنولوژی اتمی، اما عملاً در مقابل این جریان که علیه ما است چند کشور و یا ملت را در کنار خود داریم که مؤثر هستند؟

نه ماجرا جویی و ناسزا به دیگران و نه نامه های فدایت شوم برای…

این در حالی است که با آنها نامه‌نگاری می‌کنند به ما می‌گویند بیایید و به این کشورها ناسزا بگویید و با آنها مقابله کنید. ما می‌گوییم مسائل انتخابات خانوادگی است و ربطی به خارج ندارد و یقیناً ملت ما حاضر نیست تحت تأثیر منافع دیگران کار کند ولی این‌که ما هم مثل شما، سیاستی ماجراجویانه داشته باشیم، یک روز ناسزا بگوییم، یک روز بخندیم و روزی نامه فدایت شوم بنویسیم، را نمی‌پذیریم.

جنبش سبز دچار ماجراجویی، افراط و تفریط نخواهد شد

جنبش سبز یا این شعار بوجود آمده که می‌خواهیم تعاملی سازنده با جهان داشته باشیم و ما از این مسئله غفلت نمی‌کنیم و دچار ماجراجویی نخواهیم و افراط و تفریط نمی‌شویم. ما به دنبال یک عقلانیت در رابطه خود با خارج و ملت هستیم. باید براساس منافع درازمدت ملت حرکت کنیم. اگر به شعار استقلال به این معنا بازگردیم به هیچ‌وجه، منافع بیگانگان تعیین‌کننده حرکت ما نباید باشد. و ما به این موضوع اعتقاد راسخ داشته و خواهیم داشت.

جنبش سبز ایران مستقل است/ نقل قولی مهم از آخوند خراسانی

جنبش سبز ملت ایران مستقل است و به هیچ‌وجه اجازه دخالت بیگانگان را در امور خود نمی‌دهد ولی این که ما منفعل باشیم. و هر کاری که می‌کنیم در ترازو بگذاریم که یکی خوشحال شود و دیگری بدحال شود، این کار را هم نمی‌کنیم. ملت ما اهداف درازمدتی را دنبال می‌کند و یک ملت در این رابطه باید حساس باشد. از آخوند خراسانی داریم که وقتی بحث روس و انگلیس را مطرح می‌کند و در پاسخ به عده‌ای که می‌گویند چرا بعضی از مشروطه‌طلبان، در سفارت انگلیس هستند که بحث مفصلی دارد، می‌گوید که اگر قرار باشد فلان کار را نکنیم چون به نفع انگلستان است و کار دیگری را نکنیم چون به نفع روسیه است، هیچ کاری نمی‌توانیم انجام دهیم چون هر کاری صورت گیرد، کشورهای دیگری از آن نفعی خواهند برد و یا می‌خواهند ضرری را دفع کنند. ولی استراتژی یک نظام مستقل و جنبش مستقل این است که براساس منافع درازمدت حرکت کند و متأثر از بیگانگان نشود.

هجمه های آنان علیه جنبش سبز و در عین حال آرامش و اعتدال سبز ها

دلیل این که این مسائل امروزه با چنین شدتی مطرح می‌شود، به خاطر این است که روی مراجع و روحانیت و متدینین اثر بگذارند اما اینجانب به صراحت اعلام می‌دارم به هیچ‌وجه جنبش سبز به خارج وابستگی ندارد و با این مسئله مخالف است و تحت تأثیر این مسائل نیز قرار نمی‌گیرد و براساس منافع ملی حرکت می‌کند و کارهای ما ارتباطی با بیگانه ندارد. در عین حال، این هجمه‌ای که به جنبش سبز می‌شود، ما را در شعارها دچار عدم تعادل نمی‌کند. نصیحت ما به حاکمیت این است که سیاست متعادلی را در پیش بگیرید و در جهان دوست پیدا کنید و متحد داشته باشید و از ظرفیت های منطقه استفاده شود و دامنه نفوذ کشور را با دوستی و ارتباط محکم نمائید تا آسیبی به کشور نرسد. این نصیحت را به همه دارم. این موضوع برآمده از دل همه ملت ما است و خود جنبش سبز هم این گونه است و خواهد بود.

در شرایط فعلی آن چه جوانان می‌توانند انجام دهند این است که از ظرفیت عظیم تغییرات در کشور به بهترین وجه در سایه اصولی که به خاطر آن شهدای زیادی تقدیم کرده‌ایم استفاده کند.

حرکت جنبش سبز مسالمت‌آمیز بوده و باز هم قویاً باید این مسئله ادامه یابد

جنبش سبز، جنبش جوانی است که در آن جوانان سهم بسیار بالایی دارند. اما خوشبختانه جنبش جنبه احساسی ندارد و خردگرایی در این جنبش بسیار قوی است.

باید خردگرایی را در کنار شور جوانان اعم از زن و مرد حفظ کنیم چون سرمایه بزرگی برای کشورمان، انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی است و بدانیم تغییرات و تحولاتی که هست، علی‌رغم تلخی‌ها، مشکلات، سرمایه‌ای برای آتیه کشور برای ورود به فضای نو محسوب می شود و ما باید برای ورود به فضای نو، متناسب با تغییرات جهانی و مسائل خود این دشواری‌ها را تحمل کنیم و با خرد مسائل را پیش ببریم.

منافع عده‌ای در دو قطبی کردن جامعه است تا  بهتر مردم را سرکوب کنند

باید حالت ناصحانه، شفقت و دلسوزی خود را نسبت به نظام از دست ندهیم. از اول حرکت جنبش سبز مسالمت‌آمیز بوده و باز هم قویاً باید این مسئله ادامه یابد.متأسفانه منافع عده‌ای در دو قطبی کردن جامعه است تا در نتیجه این دوقطبی بهتر مردم را سرکوب کنند و بهتر به اهداف خود برسند.

جنبش سبز با همه دوست است حتی با کسانی که عقاید ما را ندارند

جنبش سبز با همه دوست است. با کارگران، معلمان، جنبش زنان دوست است حتی با کسانی که عقاید ما را ندارند، دوست است. چون بخشی از ملت ما هستند و آنان برادران و خانواده ما هستند. جزو ملت ما هستند و ما با همه آنها دوست هستیم.

نهاد های کشور قابل احترامند اما…

نهادهایی در کشور وجود دارد که قابل احترامند اما با خشونت، زدن، سرشکستن و کشتن مخالفیم. ما با بسیج، سپاه و نیروی انتظامی مخالف نیستیم. اینها نهادهایی هستند که یک نظام به طور طبیعی دارد و در آنجا برادرانی هستند که جزو ملت هستند و دلسوز ما هستند لذا با این روحیه باید در صحنه حاضر باشیم. عصبانیت‌ها و تلخی‌ها نباید کنترل را از ما بگیرد. ۲۲ بهمن ماه پیش رو است.

۲۲ بهمن از ایام الله است؛ شرکت همراه با همه مردم و با حفظ هویت

حقیقتاً یکی از روزهایی است که باید نام «روز جمع» و «روز جامع» بر آن نهاد. یکی از ایام‌الله است. و می‌تواند ویژگی‌های گوناگونی را در خود جمع کند. همه به این مسئله علاقه دارند. احساس من این است که با روحیه جمع بودن در ضمن حفظ هویت باید در این‌گونه حرکت‌ها حضور داشته باشیم و سعی کنیم با رفتار خود اثرگذار باشیم تا در سطح ملی آثار خوبی را در جای خود به جای گذارد.

اهانت به مردم، اهانت به آزادی اندیشه، ارتباطی به اسلام ندارد

تذکر آخر این که برخورد با حرکت‌های مسالمت‌آمیز مردم به نام اسلام باعث اسلام‌گریزی می‌شود. کسانی که به دین اعتقاد دارند، مخصوصاً روحانیت باید بدانند که زندانی کردن، ضرب و شتم، گرفتن‌ و بستن‌ها، چون به نام اسلام و حکومت اسلامی صورت می‌گیرد ضرر آن به اسلام بازمی‌گردد و باید همه تلاش کنیم که این حالت از بین برود.

اگر می‌خواهیم که اسلام را به عنوان سرمایه برای کشور نگاه داریم نباید منافع ما، مصالح اسلام را تحت تأثیر قرار دهد.

زدن، گرفتن و بستن چه ربطی به اسلام دارد و یا جلوی برهان و گفت و گو را گرفتن چه ربطی به اسلام دارد. جستجو در احوال شخصی مردم چه ربطی به اسلام دارد. وارسی ایمیل‌های مردم چه ربطی به اسلام دارد. این مسائل با اعتقادات دینی و اصول قانون اساسی منافات دارد.

اهانت به مردم، اهانت به آزادی اندیشه، ارتباطی به اسلام ندارد و انشاء‌الله همه متوجه باشند که کاری نکنند که در کشور رویگردانی از اسلام را شاهد باشیم.

از اقوام و گویش های مختلف نترسیم

هیچ کشوری به پیشرفت نرسیده مگر اینکه در دوره‌هایی از این مسائل را داشته و بسیار خوش‌بین هستم که خداوند نتیجه این تلاش‌ها را به ثمر می‌رساند و ما وضعیت بهتری را برای ملت خواهیم داشت تا از اندیشه‌ها، از اقوام و از گویش‌های مختلف نترسیم.

از آزادی، اعتماد به ملت، گردش آزاد اطلاعات لطمه نمی‌بینیم

هند با صدها زبان و مذهب و تنوع قومیتی به عنوان بزرگ‌ترین دموکراسی ایستاده است و این تجارب وجود دارد. آیا زبان برای این کشور مشکلی ایجاد کرده که ما این‌قدر برای این موضوع مسئله ساخته‌ایم. در انتخابات هر جا می‌رفتیم، می‌گفتند، اینجا با موضوع زبان این‌گونه برخورد کردند.

ما از آزادی، اعتماد به ملت، گردش آزاد اطلاعات لطمه نمی‌بینیم. ممکن است به من نوعی فشار وارد شود ولی عملاً برای جامعه مفید است و به نفع اسلام و آینده کشور است.

والسلام علیکم و رحمت الله و برکاته

روز 22 بهمن، همه با هم در صف واحد سبز، علیه کودتا

اصلاح طلبان عدالت خواه که در داخل کشور اعلام مواضع می کنند، با صدور اطلاعیه ای، همگان را به شرکت در صفوف جنبش سبز برای اهپیمائی 22 بهمن فراخواند. در بخش هائی از اطلاعیه این گروه آمده است:

 

22 بهمن 1357 یادآور به ثمر نشستن مبارزات طولانی مردم ایران علیه استبداد است، مبارزاتی كه طی بیش از یكصد سال گذشته با فراز و فرودها و به اشكال مختلف بروز و ظهور یافته است.

در بهمن‌ماه 1357 تمام اقشار و گروههای مختلف مردم با اتحاد عمل خود و با شعار وحدت بخش مرگ بر استبداد (شاه) به پیروزی بزرگی دست پیدا كردند و با عزم و اراده‌ای استوار، مصمم به ساختن ایرانی آزاد و آّباد شدند.

به رغم چنین عزم و اراده‌ای ملی، بررسی سیر رویدادهای بعدی گویای آن است كه تحت تاثیر عملكرد برخی از نیروهای سیاسی شركت‌كننده در انقلاب و همچنین توطئه‌های عوامل بیرونی و جنگ خانمانسوز هشت ساله، زمینه انحراف از هدفهای انقلاب به تدریج فراهم شد.

با گذشت دو دهه از پیروزی انقلاب و به دنبال خاتمه جنگ، و به ظاهر یكدست شدن حاكمیت جمهوری اسلامی كه با حذف و سركوب جریانهای سیاسی لیبرال و چپ (مذهبی و غیرمذهبی) میسر شده‌بود، توده‌های میلیونی مردم مجددا امكان طرح مطالبات سركوب شده خود، یعنی آزادی و دموكراسی و عدالت اجتماعی را مطرح و با شركت وسیع در انتخابات دوم خرداد 1376 و خلق حماسه‌ای بزرگ و انتخاب آقای محمد خاتمی به ریاست جمهوری، اراده و عزم استوار خود را برای تحقق هدفهای مورد نظر انقلاب بهمن 1357، از طریق صندوقهای رای اعلام داشتند.

انتظار میرفت با مطرح شدن مطالبات مردم از طریق صندوق‌های رای به شیوه مسالمت‌آمیز، عناصر و جریانهای قدرتمند واپس‌گرای درون حاكمیت به خواسته‌های مردم تن داده و تسلیم اراده آنان شوند، اما متاسفانه از همان روزهای آغازین پیروزی آقای خاتمی، كارشكنی این عناصر و جریانها آغاز شد و با توسل به خشن‌ترین اشكال به مقابله با مطالبات مردم و رئیس جمهور منتخب آنان برخاستند.

عملكرد چهارساله دولت نهم احمدی‌نژاد در حوزه‌های مختلف، باعث شد تا بخشی از مردم كه تحت تاثیر عوام‌فریبی‌های او قرار گرفته و در انتخابات دوره نهم ریاست جمهوری به او رای داده بودند، از او رویگردان شوند.

در 22 خرداد 1388 بار دیگر مردم با هدف پایان دادن به اقدامات مخرب وی در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی ... دست‌یابی به آزادی، دموكراسی و استقرار حاكمیت ملی به پای صندوقهای رای رفته و به كاندیدای مورد نظر خود یعنی مهندس میر حسین موسوی رای دهند. حاکمیت كه از حضور میلیونی مردم در پای صندوقهای رای و میزان استقبال مردم از موسوی شگفت‌زده شده بودند، با توسل به تقلبی آشكار، مجددا احمدی‌نژاد را به ریاست جمهوری منصوب نمودند. این حركت شبه كودتایی اعتراضات مردمی را در پی داشت كه رای‌شان ربوده شده بود. واكنش مردم به كودتاچیان، برگزاری تظاهرات اعتراض‌آمیز میلیونی در تهران و سایر شهرهای بزرگ از روز پایان رای‌گیری تاكنون و عدم پذیرش احمدی‌نژاد به عنوان رئیس جمهور بوده‌است.

اعتراضات مسالمت‌آمیز جنبش سبز مردم ایران به گلوله بسته شد، در 30 خرداد و بعد از سخنرانی آیت‌اله خامنه‌ای در نماز جمعه 29 خرداد، مردم توسط نیروهای سپاه و بسیج و لباس شخصی‌های فدایی رهبر به وحشیانه‌ترین شكل به خاك و خون كشیده شدند و ادامه دستگیری ها و بازداشت ها تا امروز ادامه داشته، اما علیرغم همه این جنایات و بازداشت ها، شواهد نشان میدهد که مردم برای تحقق آزادی، دموكراسی و عدالت اجتماعی با توسل به شیوه‌های مبارزه مسالمت آمیز و با اتحاد عمل، عزم تحمیل شكست به كودتاگران و فراهم ساختن زمینه استقرار حاكمیت ملی را دارند.

اینك در آستانه سی و یكمین سالگرد انقلاب شكوهمند بهمن 1357 ، ضمن گرامیداشت یاد و خاطره جانباختگان آن روزها و همه آنان كه طی این سالها بر سر پیمان خود با مردم و برای آزادی، دموكراسی و عدالت اجتماعی جان خود را فدا كرده و زندان و شكنجه و مرگ را به جان خریدند، از همه اقشار و طبقات مردم، از كارمندان، دانشجویان، دانش‌آموزان، فرهنگیان و دانشگاهیان، هنرمندان، كارگران، كشاورزان، كسبه و بازاریان می‌خواهیم تا با شركت در راهپیمایی جنبش سبز ایران، در روز 22 بهمن با حضور میلیونی خود گامی بلندتر برای شکست کودتاچیان بردارند.

                                                                                        اصلاح‌طلبان عدالت‌خواه

                                                                                              18 بهمن 1388

اختصاصی جرس / تله جدید اطلاعاتی برای به دام انداختن هواداران جنبش سبز

شبکه جنبش راه سبز (جرس): نهادهای نظامی و امیتی با بهره گیری از احساسات و خشم معترضین و هواداران جنبش سبز نسبت به اقدامات بسیج در سرکوب مردم، تله اطلاعاتی جدیدی را به راه انداخته اند.
به گزارش خبرنگار جرس، اخیرا در برخی از وبلاگهای ناشناس تصاویری از یک یا چند بسیجی به نمایش درآمده و با درج شماره تلفنی از معترضین خواسته شده تا تماس خود از رفتارهای بسیج انتقاد کنند.
گفتنی است این وبلاگها به گونه ای طراحی شده که مخاطب به اشتباه تصور می کند که با رسانه یکی از شهروندان سبز رو به رو شده است. اما پی گیری های خبرنگار جرس حکایت از ان داشت که شماره های درج شده نه تنها متعلق به فرد بسیجی که تصویرش در وبلاگ منتشر شده نیست، بلکه شماره تلفن ها در اختیار نهادهای امنیتی است تا از این طریق به شناسایی و دستگیری معترضین بپردازند.

با ادامه تهد یدهای ستاد کودتا مردم با عزم مقابله 22 بهمن بیرون خواهند آمد

در دو هفته گذشته، دهها تن از زندانیان سیاسی دهه 60 در تهران و چند شهر دیگر ایران بازداشت شده اند. نه جرمی داشته اند و نه دلیلی برای این دستگیرها اعلام شده است. به آنها گفته اند "موقتا دوباره مهمان باشید. شب عید آزاد می شوید!"

این بازداشت ها و جمله ای که خطاب به اعتراض این زندانیان سابق گفته شده، باز هم بیشتر نشان میدهد که حاکمیت کودتائی تا چه حد نگران راهپیمائی 22 بهمن و حضور گسترده مردم در آنست. حتی در برابر اعتراض این زندانیان سابق که گفته اند "ما اصلا دیگر فعال نیستیم و کار به این کارها نداریم. زندگی مان را می کنیم و این بازداشت و دستگیری به زندگی و کار ما لطمه می زند"، بازداشت کنندگان گفته اند: "ما میدانیم شما فعالیتی ندارید، اما بالاخره این مردم از یک جائی تحریک می شوند، و ما دنبال این مرکز تحریک هستیم! شماها تجربه انقلاب بهمن و فعالیت های اول انقلاب را دارید. بهتر است یک مدت پیش ما باشید، زیاد نمی مانید."

این جملات و گفتگوهائی که رد و بدل شده، نقل به مضمون و مستند به شنیده های مستقیم است. کسانی که بازداشت شده اند نیز از فعالان سابق گروه ها و احزاب سیاسی متفاوت اند، اما از آنجا که افراد شناخته شده در جامعه نیستند و درمطبوعات سالهای گذشته نامشان مطرح نبوده، اخبار مربوط به دستگیری آنها مانند دیگر دستگیری ها بازتاب نیافته است.

همزمان با همین دستگیری ها که به پیک نت اطلاع داده شده و شمار آنها به دهها تن می رسد، در 48 ساعت گذشته عده دیگری از اعضای رهبری و فعالان نهضت آزادی و ملی مذهبی ها نیز بازداشت شده و به جمع بقیه زندانیان سیاسی بعد از کودتای 22 خرداد پیوسته اند. گفته می شود در گزارش محرمانه ای که کمیسیون امنتی ملی مجلس دراختیار دارد و برخی نمایندگان نیز از آن مطلع اند، اکنون  با احتساب دستگیری های استان های دیگر، شمار روزنامه نگاران، فعالان سیاسی، رهبران احزاب، فعالان حقوق مدنی و... که از بعداز کودتای 22 خرداد دستگیر شده اند از مرز 500 تن گذشته است و رقم مجموع دستگیری های تهران و شهرهای دیگر به 10 هزار رسیده است. با آنکه رسما اعلام نشده، اما گزارش های غیر رسمی شمار کشته شدگان پس از کودتا را تا 500 تن در تهران و شهرهای دیگر تخمین ثبت کرده است. این گمان نزدیک به واقعیت است که اگر روند کنونی در حاکمیت ادامه یابد، صدها تن دیگر تا 22 بهمن دستگیر خواهند شد و باحتمال بسیار زیاد چند ترور دیگر نیز حکومت با هدف ترساندن استادان دانشگاهی، فعالان سیاسی هنوز دستگیر نشده و دانشجویان و زنان فعال مدنی انجام خواهد شد.

گفته می شود، فرماندهان کودتائی سپاه و شخص احمدی نژاد به علی خامنه ای اطمینان داده اند که 22 بهمن آرامی را نظام پشت سر خواهد گذاشت و هر نوع تصمیم به تغییر روش و یا ادامه روش کنونی، موکول به نوع برگزاری 22 بهمن است.

حکومت تصور می کند مردم گوسفنداند و بر این تصور است که با این دستگیری ها و ترور ها، مردم بدون چوپان خواهند شد و 22 بهمن به نقطه عطف برای تثبیت کودتا تبدیل خواهد شد. با همین تصور، حتی مطبوعات از انتشار هر نوع عکس از دوران انقلاب بهمن که یادآور قیام 8 ماه اخیر مردم باشد، نه تنها منع شده اند، بلکه به آنها از هم اکنون اخطار داده شده است. سیمای جمهوری اسلامی نیز خود بعنوان کانون هدایت کننده این سانسورها، امسال هیچ تصویر و فیلمی از انقلاب بهمن منتشر نخواهد کرد که مشابهتی با قیام 8 ماه اخیر مردم داشته باشد.

همه این تصورات و تدابیر، برای خانه نشین کردن مردم است. مردمی که نیاز به هیچ دعوت و رهبری خیابانی ندارد و خود میدانند که هر روز تاریخی که در 30 سال اخیر، روز راهپیمائی و تظاهرات و اجتماعات بوده، فرصتی است برای حضور اعتراضی در خیابان ها. مسئله به همین سادگی است و دستگیری های سیاسی اخیر، راه به جائی نخواهد برد.

برای این دعوت "وعده ما 22 بهمن، خیابان انقلاب و میدان آزادی" نیاز به هیچ اعلامیه و رهنمودی نیست.  همه میدانند چه روزی و برای چه هدفی باید بیآیند و می آیند. وحشت حکومت از حضور مردم، ممنوعیت های جدید، تهدید به کنترل اینترنت ها، تهیه اطلاعیه های تصویری از سوی ستاد کودتا برای معرفی تظاهر کنندگان توسط مردم و ... همه و همه به جای آنکه باعث ترس مردم شود، خود به معنای دعوت مردم به تظاهرات و راهپمائی 22 بهمن است. بویژه که همه این تدابیر و پیشگیری ها بیش از پیش مردم را عصبی و مصمم به حضور خیابانی می کند و جنبه های مقابله و خشونت در برابر نیروهای انتظامی را تقویت می کند. مردم بیش از گذشته نقاب به صورت در خیابان ها ظاهر خواهند شد و در واکنش به تهدید هائی که حکومت در باره اعدام دستگیر شدگان می کند، مردم سعی خواهند کرد برای دستگیر نشدن به مقابله با دستگیر کنندگان برخیزند و این همان فاجعه جنگ داخلی است که دست های مرموز در کانون مرکزی حکومت و در میان فرماندهان سپاه کشور را به آن سو می برد.

عبدالله شهبازی: کانون منسجمی درحاکمیت برنامه جنگ داخلی دارد

زمزمه هائی که بصورت شایعه و خبر در محافل سیاسی ایران جریان
دارد، تنها در مطلبی که حسین شریعتمداری در کیهان و در ارتباط
با بیانیه شماره 17 میرحسین موسوی نوشته بود بازتاب نیافت،
بلکه در تفسیرها، تجدید نظرها، خوش بینی ها و تیره بینی های
سیاسی اندک سیاسیون، مفسران رویدادها و حتی محققین اجتماعی نیز
خود را نشان میدهد. (مقاله شریعتمداری و خبر مربوط به شایعات
را از

اینجا بخوانید)


 یعنی کسانی که هنوز امکان ابراز نظر در ایران دارند. از این
جمله اند "عبدالله شهبازی" که پس از انتشار بیانیه شماره 17
موسوی در یادداشت کوتاهی در وبسایت خود، این بیانیه را سرفصل
نوینی در جنبش کنونی ارزیابی کرد. وی پس از این یادداشت، در
مصاحبه ای که با "نوشابه امیری" روزنامه نگار ایرانی مقیم
پاریس کرد، نگرانی های خود از ماجراجوئی های حاکمیت کودتائی را
مطرح کرد. روز گذشته، در نگاهی تازه به تحولات روزهای اخیر
ایران، با امیدواری بیشتری نسبت به روند رویدادها، عقب نشینی
حاکمیت را مطرح کرد. ابتدا آخرین یادداشت وی را می خوانید که
در توضیح مواضع بیان کرده در مصاحبه با "نوشابه امیری" است و
سپس متن مصاحبه را که از روی وبسایت وی برگرفته شده است.

«شنبه، 12 دی 1388، گفتگویی تلفنی با خانم نوشابه امیری،
روزنامه‌نگار باسابقه و سرشناس ایرانی مقیم فرانسه، انجام دادم
که دوشنبه 14 دی با عنوان «اوضاع به سمت بدتر شدن می‌رود» در
وبگاه «روزانلاین» انتشار یافت.

اینک، در مقایسه با چهار روز پیش، خوش‌بینی در من افزایش یافته
است. حمله شدید روزنامه کیهان، 15 دی، به آقای محسن رضایی

[1] و واکنش
عجولانه گروه حسینیان در مجلس،
[2] که با پاسخ شایسته آقای علی مطهری مواجه شد،

[3] و برخی
اظهارات تحریک‌آمیز و تنش‌زا از سوی کسانی در نهادهای قضایی و
اطلاعاتی- امنیتی مؤید این خوش‌بینی است. کانون منسجم فوق، که
از پیش از شروع انتخابات طرح ایجاد «جنگ داخلی» و برانداختن
نظام جمهوری اسلامی و فروپاشیدن جامعه ایران را سازمان‌دهی و
آغاز کرده بود، اینک نشانه‌هایی از حرکت به سوی تعادل و آرامش
را دریافته و به این دلیل در سه روز اخیر واکنش‌های شتاب‌زده و
عصبی نشان می‌دهد. این کانون دسیسه‌گر و مشکوک به چیزی کمتر از
«جنگ داخلی» قانع نیست و لذا عجیب نیست اگر در روزهای آینده
برخی اقدامات را در جهت بحران‌سازی، با هدف مسدود کردن
روزنه‌های عقلانیت و از میان بردن ثبات و آرامش در کشور، شاهد
باشیم. تحولات جاری روز به روز نتایج پژوهش طولانی من را
درباره خاستگاه مرموز و فرقه‎گونه
این کانون مستندتر می‌کند. من به هیچ روی سخنان جنجالی چندی
پیش حائری شیرازی در تلویزیون را، دال بر کشتار بدون ترحم
معترضان،

[4] تصادفی
نمی‌دانم. این سخنان پیشدرآمد طرح کنونی حسینیان و شرکا بود.

این خوش‌بینی معطوف به لحظه کنونی است. نمی‌دانم در آینده
نزدیک چه رخ خواهد داد. هر آن ممکن است با ورود عاملی جدید وضع
دگرگون و این خوش‌بینی به بدبینی بدل شود. در طول زندگی، در
تبیین و پیش‌بینی حوادث آتی، هیچگاه خود را چنین سردرگم نیافته
بودم.

تا زمان این مصاحبه، فقط آقای محسن رضایی کوشیده بود توجه
همگان را به اهمیت بیانیه شماره هفده مهندس موسوی جلب کند ولی
فردای آن، در 13 دی 1388، آقای علی مطهری نیز از مواضع مهندس
موسوی استقبال کرد و از مراجع و نخبگان معتدل خواست که با
استقبال از بیانیه فوق در جهت حل بحران و ایجاد آرامش در جامعه
بکوشند.

[5]

متن مکتوب گفتگو را خانم امیری پیاده و تنظیم و منتشر کرد.
اینک، همان متن، با ویرایش مختصر و تدقیق از سوی من، منتشر
می‌شود. بدیهی است، مانند تمامی مصاحبه‌هایی از این نوع، درج
پرسش‌ها به معنی تأیید مفاد و تعابیر به کار رفته در آن از سوی
من نیست.

متن گفتگو

با عبدالله شهبازی، پژوهشگر تاریخ، در مورد آخرین بیانیه مهندس
میرحسین موسوی، واکنش‌ها به آن و صحنه عمومی سیاسی ایران سخن
گفته‌ایم. او به‌رغم تکرار این‌که "اوضاع به سمت بدترشدن می
رود" از این امید سخن می‌گوید که واکنش "عقلا و تعیین‌کنندگان
اصلی جمهوری اسلامی" به پیشنهادات موسوی مثبت باشد.

 با بیانیه مهندس میرحسین
موسوی شروع کنیم. نظر شما در مورد این بیانیه چیست؟

به نظر من بیانیه مهندس موسوی، بیش از هر چیز، بیانیه‌ای بسیار
انسانی است. این بیانیه تجلی‌ای است از شخصیت خود آقای موسوی؛
انسانی که هیچگاه قدرت‌طلب نبوده و از زمانی هم که وارد عرصه
این انتخابات شد، که برای خیلی‌ها غیرمنتظره بود، من با توجه
به شناخت شخصی که از ایشان دارم می‌دانستم هیچ‌گونه جاه‌طلبی
شخصی ندارد و فقط بر اساس احساس تکلیف وارد میدان شده است. این
بیانیه هم براساس همین احساس وظیفه نوشته شده که جلوی خونریزی
و خشونت بیش‌تر را بگیرد وهمان طور که عرض کردم، بیش از هر چیز
می شود آن را یک بیانیه انسانی خواند. این تحلیل‌هایی هم که
می‌بینیم، مبنی بر این که با زیرکی سیاستمداران نوشته شده و
خواسته است توپ را به زمین مقابل بیندازد، شایسته مهندس موسوی
نیست.

نکته مشخصی که در میان نظرات مختلف شنیده می‌شود این است که
مهندس موسوی در این بیانیه دولت را به رسمیت شناخته. استنباط
شما چیست؟

نه، من این استنباط را ندارم. اولاً این که دولت آقای احمدی
نژاد یک واقعیت موجوداست. دولت های خارجی هم آن را به رسمیت
می‌شناسند. شما نمی‌توانید بگویید آقای موسوی دولت را به
"رسمیت" شناخته. او به عنوان یک واقعیت موجود به آن اشاره
کرده. دیگر این که ایشان حداقل‌هایی را مطرح کرده که برای طرف
مقابل قابل پذیرش باشد؛ یعنی حداقل‌هایی که در آن‌ها "ان قلت"
نباشد. خواسته‌های بلندپروازانه مطرح نکرده. نگفته انتخابات
تجدید شود، یا برکناری دولت آقای احمدی نژاد و از این چیزها را
نخواسته. حداقل‌هایی را مطرح کرده که...

یعنی کف مطالبات جنبش سبز...

بله! کفی که به اعتقاد من سقف هم هست. ببینید، نکته‌ای که کسی
به آن توجه نمی‌کند این است که اگر طرف مقابل همین حداقل‌هایی
را که مهندس موسوی مطرح کرده بپذیرد مساوی است با حداکثرها.
یعنی آزادی مطبوعات، بیان و اندیشه واحترام به معترضین، که
دیگر حداقل‌ترین چیزهاست، سقف مطالبات است. ضمن این که بالاخره
اینم جنبش یک شورش شهری، مثل نمونه های مرسوم در جهان، نیست.
این جنبشی است از معترضین. حالا شما کمیت را هر اندازه هم که
حساب کنید، یک میلیون، دو میلیون، بیست میلیون نفر... یا همان
دو سه میلیون نفر طبق تصریح آقای محمدیان، رئیس نهاد نمایندگی
ولی فقیه در دانشگاه که اکثریت‌شان هم از دانشگاهیان هستند.
خب، اگر بپذیرند به حقوق همان دو سه میلیون هم احترام بگذارند،
این حداقل چیزی است که می‌شود خواست و اگر این پذیرفته شود به
نظر من برابر با حداکثر است. ایشان این مسئله را با لحنی مطرح
کرده که برای طرف مقابل قابل پذیرش باشد، شاید جامعه به سمت
آرامش وثبات پیش برود...

یعنی به نظر شما اگر پذیرفته بشود متضمن بخش دیگری از
خواست‌های مردم هم هست؟ یعنی از جمله مجازات کسانی که در این
مدت بچه‌های مردم را کشته‌اند، به آن‌ها تجاوز کرده‌اند و
جنایات دیگری از این دست، در دل این طرح دیده می‌شود؟

ببینید، اگر همین حداقل هم پذیرفته شود، مساوی است با حداکثر.
اگر همین حداقل هم پذیرفته شود، راه برای رسیدگی به خیلی
تخلفات دیگر هم باز می‌شود که این تخلفات می‌تواند شامل خیلی
چیزهای دیگر باشد. من البته این تصور را ندارم که پذیرفته
بشود. نمی‌خواهم پیش‌بینی کرده باشم و یا به قول معروف به
گونه‌ای صحبت کنم که راه مسدود بشود. ولی به اعتقاد من همین
حداقل‌ها هم پذیرفته نمی‌شود و ما زمزمه‌هایش را از همین امروز
می‌بینیم، از تیتر بسیار تحریک‌آمیز روزنامه کیهان، که
صحبت‌های آقای جنتی را بزرگ کرده، و وعده برگزاری قریب‌الوقوع
دادگاه‌های تظاهرکنندگان روز عاشورا که ممکن است منجر به صدور
احکام بسیار سنگین بشود، یا صحبت‌های آقای اعلم‌الهدی که در
فارس نیوز دیدم، یا صحبت‌های آقای حسینیان، صحبت های بسیار
بسیار تحریک‌آمیزی که آقای هاشمی رفسنجانی را نفر اوّل سران
فتنه خوانده بود،

[6] که البته
مربوط به قبل از صدور بیانیه آقای مهندس موسوی است...

این ها که طبیعی است چنین مواضعی بگیرند، ولی منطقاً مخاطب
اصلی این بیانیه ولی فقیه جمهوری اسلامی است. فکر می‌کنید این
بیانیه در آن جا چه اندازه احتمال دارد که خوانده شود و جواب
بگیرد؟

آقای محسن رضایی رهبری را به اهمیت بیانیه مهندس موسوی و تلاشی
که او دارد برای پرهیز از خشونت بیش‌تر در جامعه انجام می‌دهد،
تحریص کرده‌اند. من نمی‌خواهم با تمام سخنانی که آقای محسن
رضایی می‌کنند، ابراز توافق کنم ولی ایشان بالاخره تنها کسی
بود که این توجه را داد که یک فرصت تاریخی به دست آمده.

اما ما دو نیرو داریم: یک دسته کانون‌هایی هستند که به تعبیر
من در این ماجرا به قمار مرگ و زندگی دست زده‌اند. کانون‌هایی
که سال‌ها سیره و روش و عملکردشان همین بوده است. این سیره در
طول سی ساله پس از انقلاب کاملاً شناخته شده است؛ کانون‌های
فشاری که شروع می‌کنند به هیاهو کردن و بردن جامعه به سوی تشنج
و از طریق تشنج بحران را حل کردن. عملکرد این‌ها باعث شده خیلی
از مسائلی که اجتناب‌پذیر بود، اجتناب ناپذیر بشود. عملکرد
نیروها و کانون‌هایی که شما چهره‌های شاخص بسیاری از آن‌ها و
سایت‌ها و رسانه‌هایشان را می‌شناسید. این ها به طبل جنگ
می‌کوبند زیرا هر نوع مماشات و هر نوع تلاش برای حرکت دادن
جامعه به سمت عقلانیت مساوی با مرگ این‌هاست. در واقع آن‌ها
احساس می‌کنند در این صورت امکاناتی را که در اختیار دارند از
دست می‌دهند. این‌ها با تنش‌سازی زندگی و دراین فضا تنفس
می‌کنند، به پست و مقام می‌رسند و بالا می‌کشند. یک بخش هم
عقلای قوم هستند که باید مدیریت بحران را در دست داشته باشند.
اما من احساسم این است که در عمل مدیریت منسجمی وجود ندارد. به
همین دلیل است که در یکی از مقالات آخرم پیشنهاد دادم همان طور
که در دوران جنگ امام خمینی مدیریت جنگ را در اختیار آقای
هاشمی گذاشتند، رهبری هم مدیریت بحران را به آقای رفسنجانی
تفویض کنند. اما متأسفانه می‌بینیم که همان کانون‌های
آشوب‌طلب، به‌رغم این‌که آقای رفسنجانی مواضع بسیار معتدلی به
سود رهبری گرفتند، سعی می‌کنند ایشان را حتی به نفر اوّل سران
فتنه تبدیل کنند و به این ترتیب نقش میانجی‌گری یا مدیریت
بحران را از ایشان سلب کنند.

به این ترتیب به نظر می‌رسد در دفتر رهبر جمهوری اسلامی جنگی
که بین این دو کانون یا نیرو هست، به یک معنا، به‌ویژه با
مواضعی که آقای خامنه‌ای در چند ماه اخیر گرفته و امتیازاتی که
به جناح خشونت‌طلب داده، به نفع جناح خشونت‌طلب تمام شده. فکر
می کنید در این لحظات حساس آقای خامنه‌ای کدام طرف می‌ایستد و
چرا؟

اصلاً قابل پیش‌بینی نیست ولی آن چیزی که من دیدم و با تحولات
دوران آقای خاتمی مقایسه می‌کنم، به‌خصوص بعد از حوادث کوی
دانشگاه، تفاوت دارد. خب، عین همین موج از جانب همین نیروها
برای ساقط کردن دولت آقای خاتمی شروع شد ولی با ورود آقای
خامنه‌ای مسئله به نفع آقای خاتمی حل شد. اما این ده دوازده
ساله تحولات عجیبی اتفاق افتاده که چهره حوادث را بسیار تغییر
داده و مواضعی که گرفته شد خیلی خیلی دور از انتظار من بود.
یعنی من تصور می‌کردم بالاخره آن افرادی که باید تعیین کننده
باشند، می‌آیند و نقش شیخوخیت خود را و کارکردی را که قانون
اساسی به عهده‌شان گذاشته بازی و سعی می‌کنند مسئله را جمع
کنند و جلوی افراط‌ها را بگیرند...

چرا نگرفتند؟ چرا آقای خامنه‌ای همان کاری را که در دوره آقای
خاتمی انجام داد، امروز نمی‌کند؟ هر چند در آن دوره هم جناح
مقابل کنار نرفت، اما کمی عقب نشست. با این حال، چرا آقای
خامنه‌ای امروز این کار را نمی‌کند؟ اصلا می‌تواند کاری بکند؟

بله به نظر من می‌توانند. ما به بن‌بست نرسیده‌ایم. من بعضی
تحلیل‌ها را می‌بینم که از بن‌بست صحبت می‌کنند. ولی حداقل
بیانیه مهندس موسوی این راه را باز کرده که بن‌بستی که تصور
می‌شود وجود دارد شکسته شود. ما هنوز به بن‌بست نرسیده‌ایم ولی
اگر این روش ادامه پیدا کند قطعاً به بن بست می‌رسیم و این بن
بست قطعاً به نفع جامعه ایران نخواهد بود. ولی این که چرا این
بن‌بست شکسته نمی‌شود، ما امیدواریم که شکسته شود. یعنی آرزوی
هر ایرانی است که بالاخره این بن‌بست شکسته شود و فضایی ایجاد
نشود که جامعه به سوی خشونت برود. خشونتی که باید از آن پرهیز
کرد.

خب چرا نمی‌کنند؟ تغییر رفتار آقای خامنه‌ای به نفع جناح
خشونت‌طلب روز به روز آشکارتر می‌شود. علت این تغییر رفتار
چیست و تحت تاثیر چه عواملی است؟

من علت این را در نامه سرگشاده‌ای به آقای حداد عادل،

[7] قبل از
اوّلین سخنرانی آیت‌الله خامنه ای بعد از انتخابات، تا حدودی
تلویحاً گفتم. علت به نظر من در تحولاتی است که در سیستم اطلاع
رسانی و خیلی جنبه‌های دیگر، که حالا شاید به صلاح من نباشد
باز کنم، رخ داده است؛ از جمله نوع تلقی نسبت به آقای موسوی.
من در فاصله کمی قبل از ورود آقای مهندس موسوی، با ایشان در
فرهنگستان هنر دیدار و صحبت داشتم. قبل از آن هم آقای خامنه‌ای
با خانواده به منزل پدر ایشان رفتند، می‌دانید که نسبت
خانوادگی دارند، و با آقای مهندس موسوی دیدار کرده بودند. هیچ
کس این مسائل را پیش‌بینی نمی‌کرد. اختلاف دیدگاه‌های آقای
مهندس موسوی و آقای خامنه‌ای عمدتاً در نوع نگاه به مسائل
اقتصادی بود که به دوران امام، به دوران ریاست جمهوری آقای
خامنه‌ای و نخست‌وزیری مهندس موسوی، بر می‌گردد. ولی این مسائل
ریشه‌ای نبود و من مطلع بودم که روابط دوستانه‌ای وجود دارد.
اما این که چه شد این تلقی ایجاد شد، شاید ایشان واقعاً تصور
کردند آراء آقای احمدی‌نژاد واقعی است و به این ترتیب از
مشروعیت انتخابات دفاع کردند که تصور می‌کردند درست بوده. این
هم باز برمی گردد به همان سیستم اطلاع رسانی و عوامل دیگری
که...

این سیستم اطلاع رسانی یعنی چه؟ یعنی به طور مشخص می‌تواند
معنی‌اش این باشد که  در طول این سال‌ها اطلاع‌رسانی به آقای
خامنه‌ای به صورتی کانالیزه شده که او از مسیر واحدی اطلاعات
خود را می‌گیرد؟ به عبارت دیگر می‌شود گفت آقای خامنه‌ای امروز
در محاصره این گروه است؟

ببینید، من در نامه‌ای که به آقای حداد، یک روز قبل از نماز
جمعه آقای خامنه‌ای، نوشتم همین را گفتم. من تصورم این است که
بافت و ساختار دفتر رهبری در طول این دوران به این سمت رفت که
افرادی با تفکراتی خاص در آنجا جایگاه خاص و برجسته پیدا کنند
و بالاخره حرکت‌هایی که در بدنه نهادهای حساس و تعیین کننده،
از نظر تغذیه خبری و اطلاعاتی، ایجاد شد، تأثیرات خود را دارد.

ولی یک نکته را باید توجه بکنید. آقای خامنه‌ای فردی است اهل
مطالعه برخلاف آن چیزی که من در سایت آقای مخملباف دیدم که
ایشان فرصت کتاب خواندن ندارند. اینطور نیست. ایشان بسیار اهل
مطالعه و به روز است در تمام زمینه‌ها، حتی امروز، که گاه برای
خود من حیرت‌انگیز بوده. ایشان با دقت مسائل را دنبال می‌کنند.
یعنی همه چیز صرفاً به کانالیزه بودن سیستم اطلاعاتی ایشان
محدود نمی شود...

یعنی موضع گیری شخصی خود آقای خامنه ای است...

بله، دقیقاً بر می‌گردد به تلقی ایشان از حوادثی که دارد اتفاق
می‌افتد. شاید ایشان خواستند از یک دوره هشت ساله مثل دوره
آقای خاتمی اجتناب کنند؛ آن دوران عدم مدیریت متمرکز که
می‌تواند راه را بر اجرای خیلی طرح‌ها ببندد و جامعه را به سمت
تعارضات سیاسی ببرد و احزاب و روزنامه‌ها و تنش‌های اینطوری.
شاید خواستند پیشگیری کنند. بالاخره یک بعد قضیه این است. یک
بعد دیگر قضیه هم تلقی شخص رهبری است که به هیچ وجه نمی‌شود آن
را انکار کرد. این تصور نادرستی است که بگوییم ایشان صرفاً در
محاصره هستند. خیر، ایشان، شما بهتر می‌دانید که، فرد روشنفکر
و بامطالعه‌ای است.

 یعنی اگر چه گروه‌های فشار هم هستند، ولی موضع‌گیری آقای
خامنه‌ای هم همین است که داریم می‌بینیم.

بله، داریم می‌بینیم. ولی این که علت چیست، من تصور می‌کنم
بهتر است در فرصت بهتری راجع به آن صحبت کرد...

یعنی وقتی که کمتر خطر داشته باشد...

شاید. بله.

حالا بگویید از نظر شما منشاء فکری این آقایان که امروز در
موضع قدرت هستند کجاست؟ عقیدتی است؟ منافع اقتصادی دارند؟
چیست؟

زمانی که من در اوایل سال 1387 رساله معروف زمین و انباشت ثروت

[8] را منتشر
کردم، که عواقب سنگینی برای من داشت که هنوز هم با پیامدهای آن
دست به گریبان هستم، بحثی را مطرح کردم درباره ورود نظامیان به
عرصه اقتصاد و فعالیت‌های اقتصادی آن‌ها. حالا من روی یک بعد
خاص آن دست گذاشتم: تاراج اراضی دولتی و خصوصی مردم؛ ولی بعد
دیگرش پیمانکاری‌های بزرگ و غیره است. آن زمان این خوش بینی را
داشتم که با انتشار این رساله و با توجه به این که این مسئله
یک مسئله صرفاً محلی است در فارس و مقامات بلندپایه بعضی
نهادهای نظامی وقتی متوجه این قضیه شوند با افراد فاسد برخورد
و آنها را برکنار می‌کنند. ولی تلقی من برعکس شد. یعنی دیدم نه
تنها خوش‌بینی من تحقق پیدا نکرد، بلکه چرخش اوضاع علیه من
بود...

چرا؟ شاید به دلیل اینکه شما شکایت را به خود مجرم برده
بودید...

من این تلقی را نداشتم. یعنی من این تلقی را داشتم که در رأس
هرم دستگاه‌های حساس نظامی افراد سالمی هستند و افراد فاسد
افرادی هستند در پایین. نمونه‌ای برایتان بگویم: یکی از این
آقایان، که سرهنگی است، به خانه من آمده بود که آشتی بکند. به
او گفتم حالا وقتی این نه هزار هکتار زمین باجگاه را تاراج
می‌کردید چرا از بولدوزرهایی که پلاک فلان نهاد را دارد برای
تخریب آغل‌ها و چادرهای عشایر استفاده می‌کردید؟ ایشان با خنده
گفت: اگر از آن پلاک استفاده نمی‌کردیم مردم مارا تکه پاره
می‌کردند. یعنی یک بعد قضیه، ورود نظامیان به عرصه اقتصاد و
تبدیل شدن آنان به یک «نومانکلاتورا»، تعبیری که برای شوروی
سابق به کار برده می‌شد، به یک طبقه جدید خیلی گسترده است...

و این طبقه جدید در این بازی دست بالا را دارد...

بله! دست بالا را دارد. پست‌های حساس را دارد. یعنی یک گروه
اجتماعی وسیع است که در واقع یک  اراده اجتماعی ایجاد می‌کند
که می‌تواند از طریق فرمانداری‌ها، بخشداری‌ها، دهداری‌ها
تظاهرات راه بیندازد، در صندوق‌های رأی دستکاری کند. این طبقه
جدید با بخش خصوصی تفاوت می‌کند. طبقه جدیدی است که در
اصطلاحات کلاسیک دهه1960 به آن «بورژوازی بوروکراتیک»
می‌گفتند. ما در باره آن زیاد خوانده بودیم که مثلاً در آفریقا
بعد از انقلاب‌ها چه می‌شود، چگونه نظامیان به قدرت می‌رسند،
از اهرم قدرت استفاده می‌کنند و به طبقه‌ای تبدیل می‌شوند که
از طریق اهرم دولتی به ثروت‌های کلان می‌رسند. این مسئله امروز
در ایران اتفاق افتاده، این طبقه شکل گرفته...

امروز به آن می گویند مافیای قدرت. در روسیه هم هست.

در روسیه هم بعد از فروپاشی شکل گرفت و امروزه در واقع روسیه
در دست یک مافیای خیلی خیلی وحشتناکی است که در عرصه
بین‌المللی عمل می‌کند و مافیای ایتالیایی دیگر در برابر آن
فراموش شده. در ایران هم در عین حال که در نهادهای نظامی افراد
بسیار مخلص و پاک زیاد هستند. دوستانی دارم که به‌رغم این که
سال‌های سال در سمت‌های حساس بودند و با وجودی که سالیانه
ده‌ها میلیون دلار خرید خارجی می‌کردند، امروزه بازنشسته هستند
و با حقوق بازنشستگی زندگی می‌کنند، ولی اقلیتی هم بودند که
وارد عرصه اقتصاد شدند. صرفاً عرصه زمین هم نیست، عرصه های
مختلف است. صرفاً نظامی ها نیستند، نماینده های مجلس هستند...

روحانیون بالا مرتبه هم هستند...

بالاخره آقای پالیزدار به خاطر بعضی مسائلی که گفت، که من
جزییاتش را نمی‌دانم که صحت دارد یا نه، زندانی شد. در این فضا
شاید، شاید که نه قطعاً، یکی از عللی که ورود آقای مهندس موسوی
ترس و وحشت عجیبی ایجاد کرد، همین مسئله بود. آن‌ها فکر کردند
مهندس موسوی با آن شهرتی که به پاکدامنی دارد و مدیریت منسجم و
خیلی مدبرانه‌ای که در دوران جنگ داشت، اگر بیاید حداقل این
است که این کارها را محدود می‌کند و جلوی خیلی از این مسائل
ممکن است گرفته بشود. و شاید همین مسئله باعث شد که یک اراده
اجتماعی گسترده در سطح جامعه برای جلوگیری از رئیس جمهور شدن
آقای مهندس موسوی ایجاد بشود.

این از منافع اقتصادی. اما در این ها نطفه‌ها و دغدغه‌های
ایدئولوژیک هم می‌بینید؟ این بحث هم می‌شود که این آقایان به
نوعی طالبان شیعی هم هستند.

در نسل جوان این دیده می‌شود. من ایمیل‌هایی از بعضی از
دوستداران سابق خود، که بعضی‌هاشان هنوز هم [دوستدار من] هستند
و کتاب‌های مرا با علاقه می‌خوانند، دریافت می‌کنم که به شدت
مواضع مرا بعد از انتخابات نقد و از من گله می‌کنند. عموماً از
نسل جوان و از دانشجویان هستند. من می‌بینم که این گرایش دارای
پایگاه ایدئولوژیک هم هست. یعنی تلقی که از ولایت فقیه وجود
دارد. این‌ها در واقع ولی فقیه را اصل می‌گیرند و تمکین در
برابر ولی فقیه را مبنای اساسی قرار می‌دهند و توجه نمی‌کنند
که ولی فقیه در همان جایگاهی است که در قانون اساسی دارد. ولی
قانون اساسی آن معصومیت و تقدسی را که این دوستان برای ولایت
فقیه قائل هستند قائل نیست. می‌دانید که قانون اساسی ما علاوه
بر این که یک منشور ملی است یک سند بزرگ فقهی است و این تقدس
را هم قائل نیست به خاطر این که از امکان نقد سخن گفته. چرا
مجلس خبرگان رهبری را با آن وظایف تعیین کرده؟ چرا بحث مسئولیت
پذیری رهبری را مطرح کرده؟ در انگلیس قانون اساسی نداریم و در
آنجا گفته می‌شود شاه نمی‌تواند در هیچ دادگاه زمینی محاکمه
شود. حتی در انگلستان چنین اصلی وجود دارد ولی قانون اساسی ما،
ولی فقیه را، حتی در بازنگری که در سال 1368 شد، صراحتاً مثل
بقیه و مساوی با سایر آحاد ملت تصریح کرده است. خب، این قانون
اساسی برای ما نه تنها منشور ملی است بلکه برای کسی که به تشیع
فقاهتی اعتقاد دارد یک سند فقهی هم هست چون فقیه بزرگی مثل
امام خمینی آن را تنفیذ کرده و فقهای بزرگی مثل آقای
گلپایگانی، مثل آقای مرعشی این قانون اساسی را تأیید کرده‌اند.

البته یادآوری می‌کنم که آقایان با برخوردی که در عاشورا با
آیاتی چون صانعی، طاهری، دستغیب.. داشتند نشان دادند که از
فقاهت و فقیه هم تفسیر خودشان را دارند وبه آن پای بندند...

بله! تلقی آن‌ها دقیقاً همین است. یک نوع استفاده ابزاری از
فقاهت. یعنی فقیه تا زمانی مورد احترام است که حرف این گروه‌ها
را و این جناح را تأیید بکند. ولی ما بالاخره وقتی می‌پذیریم
قانون اساسی ما نهادی مانند مجلس خبرگان رهبری را تعیین کرده،
بالاخره در این مجلس باید یک اقلیتی وجود داشته باشد که منتقد
رهبری یا حتی مخالف ولی فقیه باشد. این خیلی طبیعی است. ولی
می‌بینیم وقتی یکی مثل آقای دستغیب خیلی محترمانه و به اصطلاح
رایج بدون این که «ساختار شکنی» کرده باشدحرفی می زند، با یک
تهاجم وسیع و گسترده مواجه می‌شود.

یک نکته دیگر بر می‌گردد به دعوای درون خانواده‌های مافیا. ما
الان با حمله همزمان این جناح به جناح‌های دیگر هم رو به رو
هستیم. مثل حمله به آقای قالیباف، به آقای لاریجانی، به آقای
رضایی. یعنی جناح در قدرت به سوی حذف رقبای خودی هم می‌رود.
این نظر درست است؟

نمی‌شود گفت «جنگ مافیاها»، چون جنگ مافیاها بر سر منافع
اقتصادی در می‌گیرد...

خب، منافع اقتصادی هم دارند...

نه! الان اینطورست که اگر این وسط کسی حرف معقولی بزند
بلافاصله مورد تهاجم همان جناح و گروه‌های فشار افراطی قرار
می‌گیرد مثل سخنان اخیر آقای عسکراولادی که گفتند همان کسانی
که خواهرزاده آقای مهندس موسوی را ترور کردند، به جماران هم
حمله کردند و این ها ضد انقلاب هستند. ولی همزمان آقای
بادامچیان سخنانی علیه آقای مهندس موسوی مطرح کرد که مثلاً
ایشان 600 مورد تخلف از قانون اساسی داشته، به زور به امام
تحمیل شده، تصادفاً نخست وزیر شده و خلاصه روایت جدید خودش را
از تاریخ اوایل انقلاب ارائه داد. اما صحبت‌های آقای
عسکراولادی، که از موضع شیخوخیت و میانجی‌گری و ریش سفیدی بود،
درسایت‌های افراطی مورد حمله قرار گرفت. یعنی هر حرکتی به سمت
اعتدال، اعم از این که فرصت‌طلبانه باشد یا نه، چون من بعضی از
مواضع را از طرف بعضی از آن آقایان که شما اسم بردید از سر
فرصت طلبی می‌دانم و تلاش برای وجیه‌المله شدن نه آن چیزی که
در کنه دل این افراد هست، و هر تلاش برای ایجاد وضعیت نرمال در
جامعه را به شدت مورد تهاجم قرار می‌دهند.

یعنی تلاش برای این که یک جناح مشخص بتواند همه را ساکت کند و
سررشته همه امور را در دست بگیرد. درست است؟ این همان چیزی است
که می‌خواهند؟

این که به دنبال چه هستند برای من هم سئوال بزرگی است. آیا
دنبال حاکمیت مطلقه یک جناح هستند؟ بعضی وقت‌ها واقعاً به این
یقین می‌رسم که گویا اصلاً به دنبال فروپاشیدن جامعه ایران
هستند؛ چون هیچ عقل سلیمی این روش‌ها و حرکت‌ها را تأیید
نمی‌کند. یا بسیار بسیار بی تدبیری و عدم مدیریت بحران وجود
دارد که هر کسی هر کاری دلش می‌خواهد می‌کند، یا واقعاً یک
اراده‌ای که آگاهانه می‌خواهد ایران را به سمت نابودی بکشاند.

وقتی این را می‌گویید باید فکر کنیم یا از سر نادانی این کارها
را می‌کنند یا از سر دانستن. اگر از سر دانستن است یا مأمورند
که این کارها را بکنند یا به سبک همه دیکتاتورها فکر می‌کنند
قضیه در مورد آن‌ها فرق می‌کند و می‌توانند در قدرت بمانند.
غیر از این است؟

دقیقاً همین است. حالا آن که شما گفتید مأمور یک جاهایی هستند،
من در آن مورد دیدگاه های خاص خودم را دارم که اجازه دهید در
فضای فعلی مطرح نکنم. یعنی من معتقدم افرادی هستند که از یک
جاهایی مأمورند که فضا را به سمت تنش بیش‌تر ببرند و در سایتم
مفصل در این زمینه صحبت کرده‌ام. ولی اگر بخواهیم از آن نظرات
تخصصی در زمینه «پارا پولیتیک» [فرا سیاست] و «توطئه» و غیره
استفاده نکنیم، می‌توانیم بگوئیم که در یک فضای فقدان مدیریت و
سردرگمی ابتکار عمل به دست نیروهای افراطی افتاده. شما
می‌دانید که در فضای افراطی‌گری، اگر سازمان‌های منسجمی وجود
داشته باشند، می‌توانند هر کاری انجام دهند و همه چیز را هدایت
کنند به سمتی که می‌خواهند...

این ها تا کجا می‌توانند بروند؟

توانش را قطعاً ندارند که تا انتهای ماجرا بروند ولی این توان
را دارند که فضا را به شدت به بحران بکشانند و جامعه را به خون
بکشند. این پتانسیل را دارند، ولی...

توان مقابله با این نیروها وجود دارد؟

مقابله فیزیکی یا فکری؟

به هر معنایی.

توان مقابله فکری که بالاخره وجود ندارد چون گوش شنوایی نیست.
توان مقابله فیزیکی هم خدا نکند آن روزی برسد که چنین تعارضی
رخ بدهد. صحنه‌هایی که من در روز عاشورا دیدم بسیار
تأثربرانگیز بود. صحنه رد شدن ماشین در میدان ولی‌عصر (عج) از
روی یک انسان. این که در مقابل هزاران دوربین یک ماشین از روی
یک انسان زنده رد بشود، شاید در تاریخ، یا تاریخ معاصر،
کم‌نظیر یا بی‌نظیر باشد. در مقابل فیلمی دیدم که عده‌ای جوان
داشتند لباس‌های یک پلیس را در می‌آوردند. از دیدن این صحنه‌ها
خیلی متأثر شدم. یادم می‌آید در دوران انقلاب مردم به پلیس گل
می‌دادند. من این صحنه‌ها را در روزهای انقلاب هم ندیده بودم.
یعنی انسان جلوه‌هایی از یک خشونت پنهان را می‌بیند که ناشی از
سوءرفتار و رفتارهای خیلی بدی است که با مردم می‌شود که اگر
منفجر  شود می‌تواند پیامدهای خیلی خیلی وحشتناکی داشته باشد.

و سئوال آخر: در این لحظه فردا را چطور می‌بینید؟

فردا برای من مبهم است. واقعاً همه چیز بستگی به واکنش‌ها به
بیانیه شماره هفده آقای مهندس موسوی دارد؛ واکنش بزرگان و
تعیین‌کنندگان، نه کسانی که روزنامه کیهان را در می‌آورند یعنی
افرادی که تعیین‌کننده نیستند اما گردانندگان گروه‌های فشار
هستند. همه چیز بستگی دارد به نوع واکنش «عقلای قوم» به بیانیه
آرامش‌طلبانه مهندس موسوی.

حالا این قوایی که دست بالا را دارد ممکن است روزی به این
نتیجه برسد که آقای خامنه‌ای را هم حذف کند؟

عملاً به نظر من دارند به این سمت پیش می‌روند. ولی این که شما
می‌گوئید دست بالا دارند یعنی چی؟

یعنی ابزار قدرت را در اختیار دارند.

بله، ابزار قدرت را در اختیار دارند و می توانند کارهایی را،
فشارهایی را، انجام بدهند. به این معنا بله. ولی این که به آن
سمت پیش بروند واقعاً سیر حوادث قابل پیش‌بینی نیست. هر چند
تصور من این است که سیرحوادث به سمت بدتر شدن است ولی شاید،
البته من امیدوارم بیانیه مهندس موسوی، که روح آن انسانیت و
چیزی است که باید باشد به دلیل شخصیت خود مهندس موسوی یعنی
متانت، آرامش، و هیچ نوع زیرکی سیاستمدارانه در آن نمی‌بینم و
این تعابیر که توپ رادر زمین طرف مقابل انداخته نادرست است،
جواب بگیرد.

به هر حال سعی کردند با درایت بحران را حل بکنند.

مهندس موسوی سعی کردند با درایت بحران را حل کنند. ولی من تصور
نمی‌کنم این بیانیه، ولی دعا می‌کنم که تاثیر خوب بگذارد، مانع
از رفتن اوضاع به سمت بدتر شود.

خواسته های بهینه جنبش سبز از زبان پنج تن از روشنفکران دینی

خواسته های بهینه جنبش سبز

شش ماه پیش میلیون ها نفراز مردم ایران به خیابان ها آمدند تا حق پایمال شده خود در انتخابات خیانت آلود را مطالبه کنند و به تحقیر و توهین مستمر ملت توسط حکومت اعتراض نمایند. دستگاه های امنیتی و نظامی به این مطالبات آرام و مسالمت آمیز، با خشونت و قساوت پاسخ دادند و کوشیدند از حضورمردم در فضای عمومی جلوگیری کنند و جنبش سبز را مرتبط با کشورهای بیگانه و سیاست دولت های غربی معرفی کنند.
تمامیت طلبان تصور می کردند با سرکوب خونین این قیام قانونی، می توان حرکت اعتراضی مردم را همچون گذشته متوقف کرد، اما به رغم همه محاسبات، آتش آگاهی افروخته تر و آهنگ اصلاحات رساتر شد وجنبش را روز به روز بالنده تر و بارورتر ساخت.
 درگذشت فقیه عالیقدر آیت الله منتظری که در پنج دهه گذشته، به خصوص شش ماهه اخیراز حقوق اساسی ملت دفاعی جانانه کرده بود و اینک در حساس ترین شرایط آنان را ترک می کرد، چون "رهبر معنوی جنبش" درخشید و جان تازه ای به جنبش بخشید و  ظلم هائی که بر او رفته بود زبانه های خشم ملت را در آستانه ماه محرم، ماه حق طلبی و قیام علیه استبداد و ستم، بلندتر کرد. اعتراضات مردم، طبق سنت طولانی تاریخ در فرهنگ تشیع، در روز عاشورا به اوج خود رسید و ملت آگاه با درس گرفتن از پیام حسینی  ظلم زمانه را نشانه گرفت.
استبداد دینی که مشروعیت خود را با خشونت و کشتار مردم در روز عاشورا پاک از دست داده بود، از ترفندی نخ نما شده برای تحریک احساسات دینی مردم استفاده کرد و به کمک صدا و سیمای دولتی و بسیج همه نیروهای  تحت فرمان  کوشید صحنه قیام را وارونه کرده جنبش سبز را متهم به توهین به مقدسات و انکار اعتقادات دینی نماید و با  آماج حمله قرار دادن رهبران و چهره های شاخص جنبش سبز و دستگیری احتمالی آنان، این حرکت را به گمان خود به کلی خاموش سازد.
پوشیده نیست که بخشهای ا فراطی حاکمیت ایران به این دلیل به خونریزی و  خشونت  متوسل می شوند که خود را فاقد پایگاه وسیع اجتماعی و آینده امن می دانند. آنها می خواهند رویارویی نهایی و"روز واقعه "را تسریع کنند تا هم نیروهای مردد درون حاکمیت را  در مقابل عمل انجام شده قرار دهند، هم نیروی عظیم مردمی و خواستاران دموکراسی و حقوق مدنی و سیاسی را به شورشیانی خشونت ورز  تقلیل دهند .
 عملکرد این رژیم، اقشار بسیار متنوعی از جوانان، زنان، گروه های قومی و مذهبی، روشنفکران، روحانیون، دانشگاهیان، کارگران و فعالان سیاسی را به شدت آزرده کرده است. گفتمان "توطئه دشمن" که ولیّ جائر در طول 20 سال گذشته ترویج و از طریق آن دشمن سازی و ایجاد تفرقه  میان ملت می کند (مثل: مطبوعات پایگاه دشمن اند، روشنفکران مزدوران دشمن اند، جنبش سبز توطئه رنگی دشمنان برای براندازی است)، بخش عظیمی از ملت را به جبهه ی دشمن تبدیل کرده که سازمان های سرکوب باید تکلیف آنان را یکسره کنند.
 کینه و نفرتی که در سی سال گذشته در سطوح مختلف جامعه انباشته شده، بسیار عمیق و ریشه دار است. این نارضایتی ژرف توان  تخریبی عظیمی دارد که در صورت فوران،  موج گسترده ای از خشونت  را در سطوح مختلف جامعه ایران دامن خواهد زد.
افراطیون حاکم بر دستگاه های سرکوب،  تعلق خاطری به ایران ندارند و نگران ریخته شدن خون هزاران ایرانی هم نیستند. آن ها به اقلیت بسیار محدودی ازجامعه ی ایران اتکا دارند و تنها ضامن بقای شان اسلحه، شکنجه و ارعاب مردم است. تخصص آن ها خشونت است و خشونت را به مهمترین ابزار نزاع های سیاسی تبدیل کرده اند.
 خشم وخشونتی که امروز شاهد آنیم، اگر به زبان اصلی سیاست در ایران تبدیل شود، عقلانیت و دموکراسی و تحقق آزادی های مدنی و سیاسی را به حاشیه خواهد راند.  زمامداران خودکامه البته کوشش میکنند خشونت را به تظاهرات مسالمت آمیز و پرشکوه میلیون ها ایرانی آزادیخواه تزریق کنند تا چهره دموکراتیک جنبش مخدوش شود، ولی ملت نباید فریب خورده و وارد بازی سازمان های نظامی امنیتی شود.
جنبش سبز ایران در لحظه ی حساس کنونی  به طرح مطالبات مشخص و مقدور، طولانی کردن فرآیند اعتراض و جلب مشارکت گسترده اقشار متنوع جامعه در تعیین سرنوشت خود نیاز دارد.  
این جنبش  به عنوان جریانی که نگران آینده ی کشور و سرنوشت آن است ، باید برتری اخلاقی خود را بر زورگویان و شکنجه گران، همان طور که تاکنون نشان داده، ادامه دهد. در این شرایط وظیفه ی مردم آگاه، جوانان فداکار و نیروهای سیاسی، ترسیم مسیر آینده ی جنبش و تدوین خواست های مشخص سیاسی است تا مدارا و مسالمت را جایگزین خشونت تحمیل شده از سوی سرکوبگران کند.

هموطنان گرامی،

جنبش سبز ایران مدافع تمامیت ارضی ایران، مخالف حمله ی نظامی به کشور، مخالف دخالت بیگانگان در تعیین سرنوشت مردم ایران و نگران تحریمهای اقتصادی زیانمند به حال ملت ایران است. این جنبش، مسالمت آمیز و ضد خشونت است. نزاع جنبش با اقتدارگرایان، نزاع بر سر رعایت حقوق بشر و گردن نهادن به خواست های دموکراتیک مردم، تحقق جامعه مدنی، مدارا دینی، به رسمیت شناختن تکثر و تنوع در فضای سیاسی کشور و بالاخره نفی ولایت جائر است.
ما به عنوان بخش کوچکی از جنبش سبز سراسری مردم ایران بر این باوریم که در مرحله ی کنونی مهمترین مطالبات جنبش را می توان به قرار زیر اعلام و بر مبنای آن تحرک آینده ی جنبش و مناسبات آن با حاکمیت را تنظیم کرد. بخشی از این خواسته ها را آقای میر حسین موسوی در بیانیه هفدهم خود آورده است که با توجه به تنگناهای سیاسی داخل کشور جنبه حد اقلی دارد. ما ضمن حمایت کامل از مواضع رهبران جنبش در داخل کشور (موسوی، کروبی و خاتمی) روایت خود را از خواسته های بهینه جنبش سبز مردم ایران در این مرحله به شرح ذیل اعلام می کنیم:

1- استعفای آقای محمود احمدی نژاد و برگزاری مجدد انتخابات ریاست جمهوری تحت نظارت نهادهای بی طرف، لغو نظارت استصوابی، تشکیل کمیسیون مستقل انتخابات با شرکت نمایندگان مخالفان و معترضان به منظور تدوین ضوابط برگزاری انتخابات آزاد و عادلانه.
2-  آزادی کلیه ی زندانیان سیاسی و عقیدتی و بررسی شکایات موارد مربوط به آزار، شکنجه و کشتار معترضان در ماه های اخیر در دادگاه های علنی با حضور هیأت منصفه و برخورداری از وکیل غیر تحمیلی؛ و جبران خسارات وارده به قربانیان سرکوب های اخیر و خانواده ی آنان.
3-  آزادی کلیه رسانه ها اعم از مطبوعات و رسانه های صوتی تصویری و مجازی، رفع سانسور و توقیف از کلیه ی نشریات توقیف شده، گسترش کانالهای تلویزیونی غیردولتی و ماهواره ای، رفع فیلترینگ از اینترنت، امکان دسترسی آسان به رسانه های فوق الذکر، تصفیه رادیو وتلویزیون از دروغ پردازان و تشنج آفرینان.
4-  به رسمیت شناختن حق فعالیت قانونی احزاب سیاسی، جنبش دانشجوئی و زنان،NGO ها و نهادهای مدنی، اتحادیه های مستقل کارگران و کارمندان، و حق تجمعات اعتراضی مسالمت آمیز مطابق اصل 27 قانون اساسی.
5-  استقلال دانشگاهها، سپردن امور دانشگاهها به شیوه دموکراتیک به دست دانشگاهیان، خروج نیروهای نظامی و شبه نظامی از دانشگاه ها و انحلال شورای غیرقانونی عالی انقلاب فرهنگی.
6.محاکمه عاجل شکنجه گران، قاتلان، آمران و عاملان جنایات گذشته بویژه چند ماه اخیر.
7.استقلال قوه قضائیه از طریق انتخابی کردن ریاست آن، انحلال دادگاههای ویژه غیرقانونی، تصفیه قوه قضائیه از قضات ناعادل و گوش بفرمان، برحذرداشتن مقامات قضائی از ایراد خطابه های سیاسی و اجرای منویات مقامات مافوق (دادگاههای فرمایشی) بجای اجرای بیطرفانه و عادلانه قانون. 
8. خروج نیروهای نظامی انتظامی امنیتی از قلمرو سیاست و اقتصاد و فرهنگ، و اکتفا به وظایف حرفه ای.
9. رعایت استقلال اقتصادی و سیاسی حوزه های علمیه و دولتی نشدن روحانیت. استخدام نکردن تریبون نمازهای جمعه برای صدور احکام خلاف شرع و قانون (از قبیل محارب، مفسد فی الارض، مرتد و باغی).
10. انتخابی کردن، نقدپذیر و پاسخگو کردن همه متصدیان رده اول کشور ومحدود کردن دوره تصدی آنان.
نپذیرفتن این خواستهای بهینه جنبش سبز، و افزودن سرکوب و ارعاب نه تنها ما را از بحران عبور نخواهد داد، بلکه ایران را در بحران عمیق تری فرو خواهد برد، و تبعات سهمگینی از پی خواهد آورد، که مسئولیتش با "صاحب ولایت مطلقه" است.
سیزدهم دی ماه 1388، سوم ژانویه 2010
عبدالعلی بازرگان، عبدالکریم سروش، محسن کدیور، اکبر گنجی، سید عطاء الله مهاجرانی